131#سیامک بهرامی _ باشگاه تهران
دیدن میدان مغناطیسی توسط کبوتر
کبوترها علاوه بر داشتن قطب‌نمای داخلی با استفاده از گیرنده‌های نوری و فعل‌و‌انفعالات شیمیایی درون چشم‌ها قادر به رؤیت میدان مغناطیسی زمین و تعیین ارتفاع و جهت حرکت هستند.
همچنین پرندگان مهاجر از خورشید، ماه و ستارگان برای یافتن مسیر حرکت و رسیدن به مناطق گرمسیری استفاده می‌کنند؛
میدان مغناطیسی زمین همراه با فعل‌و‌انفعالات شیمیایی در بدن کبوتر که موجب ردیابی طیف سبز-آبی می‌شود، تنها بخشی از این حس ناشناخته را تشکیل می‌دهند.
تحقیقات نشان می‌دهند کبوترها دو مکانیزم مجزا برای مسیریابی و تعیین ارتفاع در اختیار دارند. مطابق آزمون‌های عصب‌شناسی انجام‌شده گیرنده‌های مغناطیسی تعبیه شده بالای منقار این پرندگان بیشتر به شدت میدان مغناطیسی حساسیت دارند و گیرنده‌های درون چشم وظیفه مسیریابی را به عهده خواهند داشت.
در پرندگان، اولین‌بار محققان این بلورهاى مغناطیسى را در کبوترهاى نامه‌بر کشف کردند. تعداد زیادی گلوله کوچک سرشار از آهن درون پایانه‌هاى عصبى موجود در پوست داخلی منقار بالایی این پرندگان وجود داشت
قدرت میدان مغناطیسی زمین در قطب‌ها به حداکثر می‌رسد و در استوا حداقل است. کبوترها می‌توانند در هنگام پرواز با استفاده از گیرنده‌های مغناطیسی درون چشم، یک نقشه ذهنی از پستی‌ها و بلندی‌های این جریان ایجاد کنند. این نقشه دقیق به خوبی می‌تواند برای کبوترهایی که برای بار دوم یا بیشتر در آن مسیر پرواز می‌کنند حین عبور از مناطق کوهستانی مه گرفته یا شهرهای بزرگ آلوده مورد استفاده قرار بگیرد. کبوتران جوانی که برای اولین‌بار در مسیری پرواز می‌کنند از گیرنده‌های مغناطیسی درون چشم‌ها برای تعیین شدت این میدان استفاده خواهند کرد.
مطمئنا در طبیعت کبوترها از تمامی سرنخ‌های موجود در دنیای پیرامون از میدان مغناطیسى زمین گرفته تا خورشید، ستارگان، بوها، مناظر و حتی صدای برخورد امواج با صخره‌ها استفاده خواهند کرد. مطالعه روی باسترک‌هایی که در شب مهاجرت می‌کنند و تحت اثر میدان مغناطیسی قوی راه را گم کرده‌اند، نشان می‌دهد هر صبح با طلوع آفتاب، انحراف مسیر را تصحیح خواهند کرد.
با تشکراز سایت باشگاه ایران (irpipa.ir )